Son illərdə eynək kimi düzəldici gözlüklərə ehtiyacı olan məktəblilərin sayında nəzərəçarpacaq dərəcədə artım müşahidə olunur.

Tehsil.biz xəbər verir ki, bu artan tendensiya həm pedaqoqlar, həm valideynlər, həm də tədqiqatçılar arasında maraq və narahatlıq doğurur. Bu məqalə eynəkdən istifadə edən məktəblilərin sayının artmasına səbəb olan amillərə işıq salmaq və bu fenomenin potensial izahatlarını araşdırmaq məqsədi daşıyır.

1. Artan ekran vaxtı:
Eynək tələb edən şagirdlərin artmasına səbəb olan əsas amillərdən biri ekran vaxtının əhəmiyyətli dərəcədə artmasıdır. Kompüterlərin, smartfonların, planşetlərin və digər rəqəmsal cihazların geniş istifadəsi ilə tələbələr həm sinifdə, həm də sinifdən kənarda uzun müddət ekranlara məruz qalırlar. Uzun müddət ekrandan istifadə gözlərin yorulmasına və yorğunluğuna səbəb ola bilər ki, bu da miyopi (yaxından görmə) kimi görmə problemlərinə səbəb olur.

2. Təhsil vərdişlərinin dəyişdirilməsi:
Müasir təhsil dərsliklər, iş dəftərləri və onlayn materiallar da daxil olmaqla mütaliə və yaxından işləməyə çox əsaslanır Şagirdlər uzun müddət yaxın vizual tapşırıqlarla məşğul olurlar və bu, onların gözlərinə gərginlik yarada bilər. Təhsil zamanı qeyri-kafi fasilələr və pis duruş bu problemləri daha da gücləndirə bilər və eynək ehtiyacına səbəb ola bilər.

3. Genetik faktorlar:
Görmə sağlamlığının müəyyən edilməsində genetika mühüm rol oynayır. Əgər uşağın valideynləri və ya yaxın qohumlarında yaxındangörmə və ya astiqmatizm kimi görmə problemləri varsa, uşaqda oxşar problemlərin yaranma ehtimalı daha yüksəkdir. Ailələrdə görmə problemlərinin artan yayılması eynəyə ehtiyacı olan tələbələrin ümumi artımına kömək edə bilər.

4. Ətraf mühit faktorları:
Ətraf mühit faktorları, məsələn, çirklənmə, havada olan allergenlər və bəzi kimyəvi maddələr göz sağlamlığına təsir göstərə bilər. Həm daxili, həm də açıq havada pis hava keyfiyyəti qıcıqlanma, quruluq və digər göz problemlərinə səbəb ola bilər. Bu ətraf mühit amilləri məktəb şagirdləri arasında görmə korreksiyasına ehtiyacın yaranmasına kömək edə bilər.

5. Açıq havada fəaliyyətlərin olmaması:
Tədqiqatlar göstərdi ki, açıq havada, xüsusən də təbii günəş işığında vaxt keçirmək uşaqlarda miyopiyanın inkişafının qarşısını almağa və ya yavaşlatmağa kömək edə bilər. Bununla belə, oturaq həyat tərzinin artması, ekran vaxtının artması və açıq hava fəaliyyətinin azalması uşaqların təbii işığa məruz qalmasını məhdudlaşdırır. Açıq havada vaxtın olmaması eynək tələb edən tələbələrin sayının artmasına səbəb ola bilər.

Eynəkdən istifadə edən məktəblilərin sayının artması bir çox amillərlə, o cümlədən ekran vaxtının artması, dərs vərdişlərinin dəyişməsi, genetik meyl, ətraf mühit amilləri və açıq hava fəaliyyətinin azalması ilə əlaqələndirilə bilər. Valideynlərin, pedaqoqların və səhiyyə işçilərinin bu amillərdən xəbərdar olması və sağlam vizual vərdişləri təşviq etmək, açıq hava fəaliyyətini təşviq etmək və məktəb yaşlı uşaqlarda görmə problemlərinin erkən aşkar edilməsini və idarə olunmasını təmin etmək üçün mütəmadi olaraq göz müayinələrini təmin etmək üçün fəal tədbirlər görmələri çox vacibdir.

Bu problemləri kollektiv şəkildə həll etməklə biz şagirdlərimizin və gələcək nəsillərin vizual rifahını qorumaq istiqamətində işləyə bilərik.

Kənan Nağıbəyli